Unibertsitateak eta Formakuntza zentroak

“Anderoid” teknologia eta zientzia ardatz dituen fikziozko webseriea da, nerabe eta gazteei zuzendua internet bidez, naturaltasuna eta umorea nahastuz.

Arte Plastikoen Lehiaketa Zientifikoa izeneko ekimen honen bitartez, batetik Euskadiko gizartean ingurumenarekiko ardura sustatu nahi da, eta bestetik, ingurumenarekiko ezagutza, jarrerak eta balioak indartu nahi dira.

AIMS, ARTIFICIAL INTELLIGENT MANUFACTURING FOR SUSTAINABILITY, I+G+B guztiona delako ideia zabaldu nahi da, eta prestakuntza-maila guztietan parte hartzen du, doktoretik LHra. Ildo horretan, esan daiteke I+D+i kontzeptuaren demokratizazio fisiko bat dela.

UPV/EHUko Fabrikazio Aurreratu Aeronautikoko Zentroak prestakuntza- eta ikerketa-ekimen bat garatu du, Ideien Hazitegi Elektronikoa proiektutik AIMS (ARTIFICIAL INTELLIGENT MANUFACTURING FOR SUSTAINABILITY) proiektura eboluzionatuz. Proiektu honek, hainbat hezkuntza- eta teknologia-erakunderekin lankidetzan, talentuak erakarri eta garatu nahi ditu hainbat arlo zientifiko-teknologikotan, hezkuntza-maila guztietan inklusioa sustatuz.

AUTOPILL pilulen banatzaile adimenduna da, gaixotasun kronikoak dituzten pertsonei eta mendekotasun edo hauskortasun egoeran dauden adinekoei sendagaiak ematen laguntzeko diseinatua. Abisatu eta eman beharrezko pilulak, eta adierazi zein hartu. Gaixotasun kronikoak dituzten pertsonei, mendeko adinekoei, zaintzaileei, farmaziei eta parafarmaziei zuzenduta dago. Ikasenpresa programaren barruan Automatizazio eta Robotika Industrialeko zikloko Elektrizitate eta Elektronikako ikasleek garatua, proiektuak merkatu ikerketa eta ADINBERRI fundazioarekiko lankidetza barne hartu zituen. Prototipoa Arduino teknologia eta 3D inprimaketa erabiliz sortu zen.

Euskelec lehiaketa honetan, Euskal Autonomia Erkidegoko lanbide-heziketako ikastetxeetako ikasleek ibilgailu % 100 elektrikoa diseinatu eta eraikitzen dute oinarri motore komun baten gainean (motorra, motor-kontrolatzailea eta bateriak), ikasleen talde-lana indartzeko eta jarduera esperimental eta sortzailea elementu pedagogiko gisa oinarritzeko, ibilgailu elektrikoen ezagutza teknikoa dela eta.

Tknikak antolatzen duen Euskelec-en lehiaketan parte hartze prozesuan oinarritzen da ekimena, Euskelec lanbide heziketako ikasleen arteko lehikaketa bat da, ikaslegoak arautegi baten araberako ibilgailu elektriko bat diseinatu eta eraiki behar dute.

BIZI, BIZIA BIZIKLETAN helburua, produktu edo sistema teknologikoak erabiltzea, sortzea eta eskaintzea da; erabaki arduratsuak hartuz, jasangarritasuna kontutan edukiz eta gizartearen onurak bilatuz. Honetarako, ikasleek STEAM profesioekin lotutako konpetentziak entrenatzen dituzte, bai konpetentzia teknologiko eta zeintifikoak, baita zeharkakoak ere.

Goierri Eskolako Goi Mailako Diseinu Industrialeko ikasleen erronka honek, Ormaiztegiko herrian dagoen tren zubi historikoaren maketaren diseinu, fabrikazio eta muntaia du oinarri. Helburua, Museoko bisitarientzako zubiaren egitura eskuragarri bat sortzea da eta era berean bisitariak historiarekin bat egitea. Horretarako maketa bat egingo delarik.

Bioheroiak proiektuaren helburu nagusia da Arabako haurrak Biozientzietako ikerketaren mundura hurbiltzea, adin goiztiarretik ikerketarekiko interesa pizteko eta sustatzeko. Proiektuaren helburua 12 eta 16 urte bitarteko ikasleengan jakin-min zientifikoa sustatzea da. Beste ikuspegi batzuetan ez bezala, Bioheroiak proiektuan haurrek beraiek proposatzen dituzte proiektuen ideiak, eta ikerketan trebatutako ikertzaile eta irakasleen laguntzarekin, metodo zientifikoa aplikatzen dute beren proposamenak garatzeko. Ikuspegi horren bidez, ikasleek ikerketari buruz duten ikuspegia zabaldu nahi da, laborategiko lanetik harago. Proiektua Arabako itunpeko ikastetxeei eta ikastetxe publikoei zuzenduta dago, eta ikasturtean zehar egiten da, urritik maiatz-ekainera bitartean. 2021-2022 ikasturtean, Koldo Mitxelena Institutuak eta Virgen Niña CEUk parte hartuko dute.

STEAM erronka: diseinu solidarioak, Fabrikazio Mekanikoko Diseinua, Mekanizazio Mekanikoa eta Fabrikazio Mekanikoko Departamentuko Soldadura eta Galdaragintza zikloek bultzatua, Jonen bizi-kalitatea hobetzeko irtenbide funtzionalak garatzea du helburu. Gazte horrek behar espezifikoak ditu, AEPMI elkartearekin lankidetzan. Erronkak berekin dakar Jonen hazkunde fisikora egokitu daitekeen prototipo bat sortzea. Horretarako, 3Dlan Elkartearekin lankidetzan aritu dira, eta 3D inprimaketaren bidez pieza bereziak babestu dituzte. Proiektu honek irtenbide praktikoak emateaz gain, ikasleen gizarte-ikuspegia bultzatu nahi du, industriaren humanizazioan oinarrituta. Euskadiko LHko “4.0 balioak” proiektuaren barruan dago, eta gizarte-beharrekin bat datozen balio industrialak sustatzen ditu. Gainera, proiektuak 2030 Agendaren Garapen Jasangarrirako Helburuak (GJH) nabarmentzen ditu, 4. GJH (kalitatezko hezkuntza) eta 5. GJH (genero-berdintasuna) oinarri hartuta.

San Jorge LHIIko “Megafonia-instalazioak muntatzea eta mantentzea, lokalak soinuztatzea eta telebista-zirkuitu itxia” enplegurako prestakuntza-ikastaroko ikasleak ikus-entzunezko lanaz arduratu ziren Zuhaitz Egunean. Zuhaitzaren Eguna Ingurugelak eta Santurtziko Udalak sustatzen duten urteroko ekitaldia da, herritar guztiak gure ingurumena zaintzearen garrantziaz kontzientziatzeko. Horretarako, Santurtziko Agenda 21 lantaldeak parte hartzen du. Lantalde horrek ikastetxe guztietako (publikoak eta itunpekoak), Udaleko eta Eusko Jaurlaritzako ordezkariak ditu.

STEAM hezkuntza eskolan ekimena zientzia, teknologia, ingeniaritza, artea eta matematikan (STEAM) komunitate zientifiko, hezitzaile eta gizartearen artean hezkuntza sustatzera bideratutako bederatzi ekintzatan datza. Graduondoko profesionalentzako eta ikasleentzako machine learning argitalpenak eta prestakuntza, irakasleentzako garapen-ikastaroak eta ikasleentzako programazio-proiektuak biltzen ditu. Gainera, dibulgazio-ekitaldiak antolatzen ditu, hala nola “Zientzia Astea”, publiko orokorrarentzat, eta STEAM baliabideen webgune bat du, hainbat sektoretan diziplina horien gaineko interesa eta ezagutza sustatzeko.

San Luis Zentroko “Ekintzailetza eta Ekimen Ekintzailea” irakasgaiak, Sistema Mikroinformatikoetako eta Sareetako ikasleak inplikatuz, proiektu gisa kooperatiba bat sortzea ekarri du. Kooperatiba honen helburua hiriko airearen kalitatea hobetzea da, ureztatze-sistema automatizatuak dituzten lorategi bertikalak garatuz. Eraikinentzako eta partikularrentzako solairuen mantentze automatizaturako soluzioak eskaintzera bideratuta dago, iraunkortasuna eta ingurumenaren zaintza sustatuz. Ekimen hori 2022ko irailetik 2023ko otsailaren 9ra bitartean garatu zen, eta Eibarko IkasEnpresa Azokan erakutsi zen, zentroko beste proiektu batzuekin batera.

Garuna urrutiko aginte gisa pertsona baten garun-jarduera erabiltzean datza, gailu elektriko-elektroniko-informatiko desberdinak kontrolatzeko. Gizaki-makina interfaze honen potentziala kalkulaezina da. Imajinatu zure telebista-kanalak aldatzen, bideojokoekin jolasten, droneak pilotatzen, autoa gidatzen, musika konposatzen edo transakzio ekonomiko bat baliozkotzen, pentsamenduarekin bakarrik. Jedi zalduna izatea bezala da.

Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Sustapenak lagunduta, CSIC eta FECYT bezalako kolaboratzaileekin batera, ekimen honek publikoaren hainbat segmenturi zuzendutako jarduerak eskaintzen ditu, hala nola ikasleei, 55 urtetik gorako emakumeei eta irakasleei, emakumeak eta neskatoak zientzian eta teknologian sar daitezen sustatzeko.

Gazteen fabrikazio teknologiarekiko interesa areagotzea funtsezkoa da fabrikazioaren etorkizunerako, oro har, eta, zehazki, etorkizunean fabrikazioan lan egingo duten langileen formakuntzarako. Hau lortzeko, gure gazteek eta DBHko ikasleek teknologiak dituen erronken berri izan behar dute (adibidez, digitalizazioa) eta gure enpresetan erabilitako fabrikazio prozesuak gertutik ezagutu behar dituzte.

Escape Room Teknologikoa ekintzaren bitartez, jolas bat erabiliz, alde batetik STEAM ikasketak sustatu nahi izan dira, arlo horretan gazteen presentzia handitzeko helburuarekin, eta bestetik berdintasunaren testuingurua landu nahi izan da. Horretarako, haurrentzat onuragarriagoak diren heziketa ingurune sortzean, erronka berriak sortu dira. Erronka hauekin Garapen Jasangarriko Helburuei keinu egiten saiatu gara, esaterako GJH 7. eta 11. helburuak, Energia berriztagarriak sustatzea eta kontsumoa murriztea. 

Eskola SGIker UPV/EHUko Ikerketa Zerbitzu Orokorren (SGIker) ekimena da, 2018-2019 ikasturtean hasia, inguruko eskola publikoetako 6 eta 7 urteko haurrei zuzendua. Helburua STEAM diziplinetan interesa sustatzea da, Leioako Bizkaiko Campuseko ikerketa-unitateetako goi-mailako teknikariek gidatutako tailerren bidez. Tailer horietan, besteak beste, Erresonantzia Magnetiko Nuklearra eta Likidoen Kromatografia lantzen dira, eta zientzia eguneroko egoerekin eta objektuekin lotzeko diseinatuta daude.

Proiektuak teknologiaren bidez egindako ikaskuntzan duen ikuspegiagatik eta egungo hezkuntza-premiei emandako erantzunagatik nabarmentzen da, Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza eta Zerbitzurako Ikaskuntza bezalako metodologiak txertatuz. Ikasleen parte-hartze aktiboa, gizarte-erantzukizuna eta tresna teknologikoen bidez komunikazio-trebetasunak garatzea sustatzen du. Azokara arte aurrez aurreko topaketarik izan ez arren, parte-hartzaileen arteko komunikazio arina behar da, gizartearekin lotutako ikaskuntza aktiboa bultzatuz, gaitasun digitalak garatuz eta hezkuntzan STEAM karrerak sustatuz.

2006an Bilboko Ingeniaritza Eskolan hasitako Formula Student Bizkaia proiektua STEAM hezkuntza-ekimena da. Ikasleek borondatez parte hartzen dute lehiaketa elektrikoko plaza bakarreko plaza bat diseinatzen eta garatzen, Formula Student-eko nazioarteko lehiaketetan parte hartzeko. Proiektu honek, teknologia eta diseinu gisa, trebetasun teknikoak (hard-skills) ez ezik, komunikazio eta lidergo gisa ere eskaintzen ditu gizarte- eta harreman-trebetasunak (soft-skills). Gainera, bat dator NBEren 2030 Agendarekin, genero-berdintasuna sustatzen du, eta Lanbide Heziketako ikastetxeekin eta institutuekin lankidetzan aritzen da STEAM bokazioak sustatzeko.

Sareko Informatika Sistemen Administrazioko GMHZko 1. mailako ikasleei zuzendutako ikerketa-proiektua da. Helburua da moduluetako biren (datu-baseak eta markatzeko lengoaia) arteko harreman estua deskubritu eta ulertzea, itxuraz ezer komunik gabe (edo gutxi). 1. ebaluazioaren amaieran egiten dugu, ezagutzen zati bat eskuratu eta testuinguruan kokatu dutenean eta ezagutza berria atera ahal izateko oinarri bat izan dezaketenean.

Greenpower Somorrostro hezkuntza-proiektu bat da, non DBHko eta Batxilergoko ikasleek plaza bakarreko ibilgailu elektriko bat diseinatu eta fabrikatzen duten, ingelesezko ahozko lasterketa eta erakusketetan parte hartuz. 1 Formulako talde bat simulatuz, taldea sailetan banatzen da, Solid Edge eta Sinnaps bezalako hezkuntza-tresna modernoak erabiliz. Ikaskuntza esanguratsuan eta adimen kolektiboan zentratzen da, filosofia irekiaren ikuspegiarekin, non taldeek ikerketak eta aurrerapenak partekatzen dituzten.

Aurkezten dugun ekimena Sistema Mikroinformatikoetako eta Sareetako ikasleek landu dute irakasgai horretan. Informatikako ekipamendua eta ekipamendu mugikorrak birziklatu eta berrerabiltzeko kooperatiba bat sortzea da helburua. Zabor teknologikoa herrialde txiroenetara bidaltzen dugun mundu honetan, ikasleek ekipamendu informatikoa eta mugikorra birziklatzen eta berrerabiltzen laguntzea proposatzen dute. Lehengoratutako ekipoei esker, baliabide gutxiko pertsonek ondo erabiltzen diren gailuak eskuratu ahal izango dituzte. Kooperatiba honekin ingurumena hobetzen eta desberdintasunak murrizten lagundu nahi dute.

Ekimenaren helburua da Ingeniaritza Eskolako ikasleei irakastea ingeniaritza industrialaren printzipioak aplikatzen, gitarra elektriko bat eraikiz, hainbat tresna teknologiko erabiliz. Halaber, STEAM bokazioak sortu nahi ditu unibertsitate aurreko ikasleen artean, UPV/EHUko jarduera praktikoetan parte hartuz, Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailarekin lankidetzan.

Proiektuaren oinarrizko jarduera Bilboko edo inguruko emakume migratzaileen eta ez-migratzaileen artean ezagutzak edo kultura trukatzea da, egiten dakiten gauzak partekatzeko helburuarekin. Horrez gain, hainbat tailer eskainiko dira, erabiltzaileei interesatzen zaizkien gaiak lantzeko edo askotariko jarduerak egiteko.

STEAM Euskadi Sariak deialdira Ibaialde Erronka aurkezten dugu. Erronka hau Kimikagintza Erdi Mailako 1.urteko ikasleekin egiten dugun erronka da, beraz urtean behin egiten dena, eta normalean Ibaialde kanpainaren inguruan egiten saiatzen gara. Ibaialde kanpaina Ingurumen, Lurrande Plangintza eta Etxebizitza sailak ingurumen-hezkuntzaren barruan antolatzen duen ekimena da.

IEK Cloud Euskal Herriko Unibertsitateak sortutako tresna digital bat da, ikasleen eta profesionalen arteko elkarrekintza sustatzeko, ikasleei benetako erronketan lan egiteko eta mentoria aditua jasotzeko aukera emanez. Batez ere gradu amaierako lanetan erabiltzen da, ikaskuntza praktikoa eta kolaboratiboa bultzatuz.

IEK berrikuntzarako hub gisa aurkezten da; espazio presentzial eta birtual gisa, non berrikuntza landuko den EAEko ikasleen, irakasleen eta profesionalen kolektiboen artean (enpresak, elkarteak, elkargo profesionalak eta erakunde publikoak). Horretarako, ikasleei benetako arazoetarako sarbidea errazten die, baita I+G+b-ko jarduerak lanbide-testuinguru batean sustatzea ere.

Ikasenpresa ikasgeletan enpresak sortzeko hezkuntza-programa da, ikasleak enpresa-mundura hurbiltzeko eta ekintzailetza-trebetasunak garatzeko. Ikasleek enpresa txiki bat sortu eta kudeatzen dute, irudi korporatiboa, administrazioa, marketina eta salmentak bezalako jarduerak eginez. Bere produktuak benetakoak dira eta azoketan saltzen dira. Gainera, enpresarien batzarrak eta tailerrak antolatzen dira ikasleentzat. FPEuskadiko erdi-mailako eta goi-mailako heziketa-zikloetako ikasleei zuzendutako programa Tknikak koordinatzen du, eta kultura ekintzailea sustatzen duten ikastetxeen eta erakundeen arteko lankidetza sustatzen du.

Ikertu ekimenaren helburua ikerketa zientifikoa eta soziala Osasun Goi Mailako Heziketa Zikloetako ikasleen hezkuntzan txertatzea da, bai ikasleengan bai irakasleengan ikerketa-kultura sustatuz. Ikasleek taldeetan lan egiten dute beren aukerako arlo batean ikerketa-proiektu bat garatzeko, metodo zientifikoari jarraituz eta laborategiekin eta unibertsitateekin lankidetzan. Prozesu hori amaitzeko, artikulu bat eta poster zientifiko bat sortzen dira, Osasun Jardunaldi batzuetan aurkeztuak. Ekimenak gaitasun teknikoak eta enplegagarritasuna sustatu nahi ditu osasun-sektorean, eta ikasturtean zehar garatzen da, urritik maiatzera bitartean.

UPV/EHUko Aeronautika Fabrikazio Aurreratuko Zentroak, CFAA izenez ezagutzen denak, “Ideien Hazitegia” ezarri du Basque Industry 4.0 estrategiaren barruan. Ekimen honek ikasleak karrera zientifiko-teknologikoetara hurbiltzeko eta erronka sozialei aurre egiteko funtsezko trebetasunak garatzeko espazio bat eskaintzen du, laborategiko ikerketa eta teknologiaren preludio gisa funtzionatuz. “Semillero 4.0” izeneko eremuak 40 m² ditu, 12 lanposturekin eta baliabide digital aurreratuekin, hala nola 3D inprimagailuak eta CAD/CAM diseinu-ekipoak, CFAAko laborategi zentralaren gaitasun aurreratuenak osatuz.

Inspira STEAM proiektuak hezkuntzan alfabetatze zientifiko-teknologikoa hobetzeko beharra jorratzen du, ingeniaritzako eta zientzietako ikasketetan EBko batez bestekoarekin alderatuta dagoen eskari txikia nabarmenduz. Bi genero-alde nabarmentzen ditu: feminizazio handia Osasun Zientzietan eta emakumeen presentzia txikia Ingeniaritza eta Arkitekturan. Proiektuak bokazio zientifiko-teknologikoak sustatzen ditu nesken artean, talde-mentoretzako metodologia borondatezko profesionalekin erabiliz. Hasieran neskei zuzenduta zegoen arren, mutilei zabaldu zitzaien zientzia eta teknologiako emakumezko erreferenteak aurkezteko. 2016-2017an Euskal Autonomia Erkidegoan hasi zenetik, proiektua nabarmen hazi da, eta Espainiako beste eskualde batzuetara eta Txilera iritsi da.

IzanZTIM Euskadiko ekimena da, bigarren hezkuntzako eta batxilergoko ikasleei zuzendua, eta berdintasuna sustatzea du helburu hezkuntzan, lanbideetan eta STEM diziplinen pertzepzio sozialean. Mondragon Goi Eskola Politeknikoak eta GARAIA Teknologia Parkeak gidatutako proiektuak STEMi buruzko aurreiritziak desmuntatu nahi ditu, hala nola gizonezkoen eremuak direla, ez oso atseginak edo irtenbide profesionalik gabekoak, benetako lanbide eta testigantzak ikusaraziz. Hiru ardatz ditu: STEM lanbideen ikusgarritasuna areagotzea, emakumeek alor horietan duten zeregina nabarmentzea eta STEMek eguneroko bizitzan duen garrantzia erakustea. Erronka interaktiboen eta urteko programa baten bidez, IzanZTIMek STEMak gazteen imajinarioan integratzea, jakin-min zientifikoa eta teknologikoa sustatzea eta gazteen eta enpresen arteko elkarrizketa hobetzea bilatzen du. Azken helburua da STEM karrerak aukeratzen dituzten ikasleen kopurua handitzea eta tokiko enpresetan talentu-eskaera asetzea.

Nobel Saria irabazteko ikerketa talde bat kudeatzen duen jokoa da Nobel Run. Horretarako, ikasleek proiektuen bidez finantzaketa lortu behar dute, langileak kontratatu behar dituzte eta aldizkari zientifikoetan artikuluak argitaratu behar dituzte. Jokoa hainbat ekitalditan aurkeztu da Madrilen, Bilbon eta Gironan, eta Tranjis Gamesek joko garrantzitsuen azoketan sustatu du, eta Europako Batzordeak jokoaren zabalkundea babestu zuen Twitterren egindako zozketa baten bidez. Era berean, zientzialarien biografiak ingelesez eta gaztelaniaz argitaratu dira, eta biografia horiek jasotzen dituen libreto bat ere badago deskargatzeko. Gainera, bideo laburrak sortu dira Instagramen, emakumezko zientzialarien istorioak publiko gazteago bati zabaltzeko.

2017-2018 ikasturtetik, San Luis Zentroak bere lehen solairuan zuhaitz more bat jartzeko ohitura ezarri du azaroaren 25a, Emakumearen aurkako Indarkeria Ezabatzeko Nazioarteko Eguna, inguratzen duten hiru asteetan. Zuhaitz honek ikasleek, irakasleek eta langileek genero-berdintasunaren eta indarkeria matxistaren aurkako nahiak adierazteko gune gisa balio du, orri itxura egiten duten txartelak zintzilikatuz. Covid pandemiak aurkeztutako erronkei erantzuteko eta mezuaren irismena zabaltzeko, Web Aplikazioen Garapeneko Goi Mailako bigarren mailako ikasleek zuhaitza eta mezuak zintzilikatzeko prozesua “digitalizatzea” proposatu zitzaion ikastetxeko Berdintasun Batzordeari. Digitalizazio hori 2021eko irailetik azarora egin zen, eta ekimena publikoagoa eta eskuragarriagoa izatea du helburu.

Arlo industrialean eta bereziki automozioan emakumeen presentzia ikustarazi eta ahal den neurrian indartzeko asmoz, Aretxabaleta Lanbide Eskolak Euskadiko ikastetxe mailako ikasleen topaketa bat antolatu zuen abenduaren 17an, bereziki ikasle neskei zuzendutako jardunaldia izanik. Jardunaldi horretan Euskadiko ikastetxeetan Automozioan gaur egun ikasten ari diren neskak elkartu ziren eta ekintza desberdinak burutu, elkarren artean ezagutu , eta gizarte mailako ikusgarritasuna helburu nagusiak izan ziren.

Mozoilo Irratia sortu da, komunikabide bat Galdakaon, Lanbide Heziketako telekomunikazio- eta informatika-sistemen goi-mailako zikloko proiektu baten bidez. Proiektu honen helburu nagusia tokiko jarduerak, eskualdeko pertsonak eta elkarteak zabaltzea da, baita inguruko gizarte-gaiei eta arazoei buruz eztabaidatzea ere. Lehenengo etapan, irrati-estazio bat diseinatu eta instalatu zen, Galdakaoko eremuan transmititzeko FM antena bat, irrati-loturak eta ekoizpen-estudio batekin. Irratia martxan dago jada, eta 97,5 MHz emititzen du FMn eta streaming bidez bere webgunean. Ekimenak Mozoilo Irratia elkartearen, ekipamendu-hornitzaileen, soldadurako CIFP Zornotza heziketa-zikloaren eta EHUko Gizarte eta Komunikazio Zientzien Fakultatearen laguntza izan du. Andra Mari LHIIn ikaskuntza aktiboa eta elkarlanekoa sustatzeaz gain, proiektuak ikastetxea tokiko komunitatearekin lotzeko ere balio du, ikasleek lan egiten duten proiektuak partekatzeko eta eztabaidatzeko espazio bat eskainiz.

MONDRAGON ZTIM HUB proiektuak Zientzia, Teknologia, Ingeniaritza eta Matematika arloekiko interesa piztu nahi du gazteengan. Emakume gazteengan jarri nahi da arreta, genero-estereotipoak hautsiz, unibertsitateko, hezkuntzako, enpresako eta gizarteko eragileak harremanetan jarriz.
MONDRAGON ZTIM HUB sare egitura bat da, eragileen arteko lankidetza errazten duena. Proiektuaren intentzionalitateak, erregionalizatutako nodoen tokiko errealitateak, STEMak baliatuko ditu gazteen intereserako eta STEM lanbideak bistaratzeko.

“Mujeres con ciencia” UPV/EHUko Kultura Zientifikoko Katedraren blog bat da, 2014ko maiatzaren 8tik martxan dagoena, eta egunero argitaratzen ditu zientziaren eta teknologiaren arloko emakumeei buruzko artikuluak, biografiak, elkarrizketak, ekitaldiak eta efemerideak barne. Blogaren helburua da gizartean kultura zientifikoa areagotzea eta emakume zientzialarien ekarpenak eta lan egiteko baldintzak ikusaraztea. Gaztelaniaz argitaratzen da, publiko zabalago batentzat eskuragarri izateko, eta eduki batzuk euskaraz daude eskuragarri Katedraren beste blog batean. Gainera, haren artikuluak eta baliabideak, zenbait kasutan doan eskuragarri daudenak, hezkuntza-material gisa erabiltzen dira gaztelaniaz hitz egiten duten eskoletan.

Kultura Zientifikoko Masterra (MC2) unibertsitateen arteko titulu multzo bat da, eta eduki zientifikoak edozein formatutan (irakaskuntza, argitalpenak, webguneak, ekitaldiak, kultur programak, ikus-entzunezkoak, sare sozialak…) transmititu, zabaldu eta sortzen dituzten pertsonen komunitate globalaren kultura zientifikoko online prestakuntzaren beharrizanei erantzuten diete.
MC2 Euskal Herriko Unibertsitatearen eta Nafarroako Unibertsitate Publikoaren berezko irakaskuntzen eskaintzan sartuta dago.

Proiektuak bi helburu nagusi ditu: lehenik, teknologia eta pentsamendu zientifikoaren erabilera emakumeen gehiengoarekin ziklo batean sartzea, eta, bigarrenik, estimulazio afektibo-sozialeko modu berriak garatzea bakardadeagatik arriskuan dauden adinekoentzat, eta egoera hori larriagotu egin zen COVID-19aren pandemiaren ondorioz. Proiektuak Erronketan, Zerbitzu bidezko Ikaskuntzan eta Herritarren Zientzian oinarritutako Aktibitate-Lankidetza metodologia aplikatzen du, sei hilabeteko iraupenarekin. Adinekoei arreta emateko lau zentrorekin lankidetzan aritu gara, eta gizartean eragin handia izan du. Gaur egun, bigarren edizioan dago.

Ekimen honetan Gizarte Hezkuntzako Goi Mailako eta Web Aplikazioen Garapeneko bigarren mailako ikasleak inplikatzen ditugu. Hilabete batez, klasean programatuta geneukanari bira eman genion, “Bilbo Irisgarria” berrikuntza irekiko proiektuan parte hartzeko aukera sortu baitzen. Proiektu horrek irtenbide teknologiko eta berritzaileak identifikatu eta diseinatu nahi zituen, mugikortasun fisiko murriztua duten pertsonentzat Bilboko hiri-irisgarritasuna hobetzen laguntzeko.

Nuclear Corps Playstation Store-n argitaratutako joko bat da, eta 2011n mundua astindu zuten benetako gertaeretan oinarritzen da:” Fukushimako zentraleko erradiazio nuklearraren ihesa geldiaraztearen truke bizia eskaini zuten adinekoen eskuadroia “.
Protagonista bakoitzak izaki mutatzaileen hordei aurre egiteko dituen trebetasunak konbinatzen ditu eta hondatuta dagoen zentral nuklearraren sakoneran sartu.
Akziozko bideojoko klasiko bat, etsai mutantez, munstro izugarriz eta dibertimenduz betea. Sartu zentral nuklearrean eta ihes erradioaktiboaren aurka borrokatu!

Ethazi metodologiaren barrean Harrobia ikastolako 3D Animazioak, Jokoak eta Ingurune Elkarreragileak ziklok ikaslerik nabarmenenak Playstation Talent programarako Nuclears Corps izeneko bideo jokoa garatu dute bere osotasunean. Kalitate profesionala duen bideojoko baten sormena eta garapena egin dute, hasieratik bukaeraraino.

Otxarkoaga Heziketa Zentroak urtero antolatzen du txapelketa bat, non erdi-mailako ikasleek % 100 elektrikoak diren ibilgailuak diseinatu eta egiten dituzten. Ikasleek, hainbat espezialitatetakoak (karrozeria, elektrizitatea, soldadura eta arotzeria), taldean lan egiten dute prototipo horiek garatzeko, motorra, kontrolagailua eta bateriak barne hartzen dituen mugimendu-oinarri estandar baten gainean. Proiektu honek elkarlana, esperimentazioa eta sormena sustatu nahi ditu, ibilgailu elektrikoei eta praktika eko-jasangarriei buruzko hezkuntzan oinarrituta. Gainera, sektoreko beste zentro eta enpresa batzuekiko komunikazio- eta lankidetza-estrategia sustatzen da, jardueraren irismen hezitzailea eta praktikoa zabalduz.

Mondragon Goi Eskola Politeknikoa da ekintza honen antolatzaile eta sustatzailea Orona Fundazioarekin batera. Aurten 6.edizioa izango da eta Martxoaren 17an ospatuko da. Proiektu honetan jasotako proposamenak batez ere ingeniaritzek gazteen artean dituzten aplikazioak ezagutarazteko eta, hartara, haiekiko pertzepzioa aldatzeko ekintza multzo bat gauzatu eta ebaluatu nahi du.

Peñascal LHIHI Orange Fundazioarekin lankidetzan aritu zen 2019tik, bere zentroetan teknologia eta fabrikazio digitaleko espazioak ezartzeko, “ZERO WASTE HONDAKINA” bezalako proiektuekin eta Eusko Jaurlaritzak finantzatutako murgiltze gela batekin. Gainera, zentroak fabrikazio digitala LHko curriculumean integratzea sustatzen du, eta tokiko, nazioko eta Europako laguntza du, urtero 2,100 ikasleri baino gehiagori mesede eginez. Fabrikazio digitaleko teknologiarekin lan egiten dugu (laser-ebakigailuak, 3D inprimagailuak, eskanerrak, errealitate birtuala eta areagotua…), ematen ditugun lanbide-arloetara egokituz.

DBHko ikasleek STEAM proiektu batean parte hartu zuten, eraikinen birgaitze energetikoan berritzeko, eta beren ideiak aurkeztu zituzten zientzia- eta teknologia-ekitaldietan. Elektrizitatea sortzeko ate bat eta eraikinetarako zuhaitz eoliko txiki bat garatu zituzten, baita lehiaketetarako robot bat ere. Proiektuak zientzia eta teknologiako lankidetza eta ikaskuntza sustatu zituen, garapen iraunkorreko helburuekin bat eginez.

Mantentze Elektromekanikoko CFGMko lehen urteko ikasleak ibilgailu elektriko bat diseinatzen eta eraikitzen ari dira. Proiektu hori eskola-egutegian txertatuta dago orain, eta hainbat lanbide-modulu eta konpetentzia biltzen ditu. Bigarren aukerako eskola baten (E2O) zati gisa, proiektuak ikasleak motibatzea bilatzen du, beren prestakuntzari jarrai diezaioten. Gaur egun, eraikuntza-fasean daude, eta finantzaketa eta ikusgaitasuna bilatzen ari dira komunikabideetan, tokiko enpresekin konektatzeko asmoz, etorkizuneko praktikak edo enpleguak egiteko. Helburua ikasleak motibatzea eta karrera teknikoetan edo ingeniaritzako karreretan aukerak erakustea da.

Proiektuak bi helburu nagusi ditu: emakumeek STEAM (Zientzia, Teknologia, Ingeniaritza, Artea eta Matematika) esparruetan duten partaidetza handitzea eta Debagoieneko enpresetan lan-merkatuan sartzeko aukera erraztea. Horrek esan nahi du STEAMen emakumeen ekarpenak baloratu eta sustatuko dituzten hezkuntza- eta lanbide-inguruneak sortu behar direla, bai eta genero-oztopoak gainditzeko estrategiak garatu eta emakumeei industriak eskatzen duen eskulan kualifikatu baterako beharrezko trebetasunak eman behar zaizkiela ere.

STEAM KOIN – STEAM komunitatea Indartuz proiektua, gazteen STEAM kontzientzia aldatu eta STEAM arloetan emakumeen ahalduntzea eta partaidetza handitzeko helburua duen proiektua da. Proiektu honen bitartez, Garapen Jasangarriko Bostgarren Helburuari erantzuna eman zaio, emakumeen eta nesken jabekuntza eta berdintasuna bultzatzeko sentsibilizaziorako ekintza bat garatuz, zeinek mekanismoak sortu dituen emakumeen gaitasunak erakundeen eta enpresen beharrekin uztartu ahal izateko eta enpresetan genero aurreiritziak apurtu eta gizarte-ekitatea sustatzeko.

Ikaslan Bizkaiaren proiektuaren helburua da Lanbide Heziketako genero-arrakala murriztea, batez ere zientzia, industria eta teknologian gizonak nagusi diren zikloen eta arlo sozio-sanitarioko ziklo femeninoenen artean. Murgiltze-saioen eta DBHko ikasleentzako, guraso-elkarteentzako eta orientatzaileentzako jardueren bidez, genero-estereotipoak desmuntatzea eta hezkuntza-hautu goiztiarretan eragitea bilatzen du. LHko zentroetara eta STEAM enpresetara bisitak egiten dira, eta adituek eta ikastetxeen eta enpresa-sektorearen arteko lankidetzak laguntzen dute. Proiektuak 276 ikasle inplikatu ditu, eta STEAMen emakumeen ikusgarritasuna eta parte-hartzea areagotzeko ekimen gehigarriak inspiratu ditu.

22-23 ikasturtean bi hezkuntza-proiektu garatu ziren:

Ikaskuntza-simulagailua: Akademi Kafe programarako Scratch-en simulagailu bat sortuz antolaketarako eta ikaskuntza autonomorako trebetasunak garatzeko proiektu baten jarraipena, kafeen prestaketa irakasteko. Benetako bezero batekin behar bat bilatzen da. Ikasleek simulagailu bat sortuko dute kafeak prestatzeko egin beharreko ataza ordenatuak barneratzen laguntzeko. Prozesu honetan, teknologia- eta diseinu-trebetasunak garatzen ditugu, eta, programazioaren bidez, logika matematikoaren erabilera bultzatzen dugu.

STEMotiv proiektua 2020-2021 ikasturtean jarri zen abian, Gipuzkoako Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzako ikasleek Zientzia, Teknologia, Ingeniaritza eta Matematikako (STEM) diziplina eta lanbideekiko duten bokazioa pizteko helburu nagusiarekin. Betiere, arreta berezia jarriko zaie emakumezko ikasleei, eta emakumeak STEM mundura erakartzeko aukerak irekiko dira. Horretarako, Adimen Artifizialeko eta Big Datako teknikak erabili ziren.

 Proiektu honetan jasotako proposamenak Tailer Teknologikoak izeneko ekimena ebaluatu nahi du. Ekintza horren bidez, ingeniaritzek gazteen artean dituzten aplikazioak ezagutarazi nahi dira eta, oro har, gazte eta nerabeen artean ingeniaritza ikasketa profesionalak bultzatzea helburua du. 

LEINN graduko “Teknologiak trantsizioan dagoen mundu baterako” programak teknologia ikuspegi jasangarriarekin eta eragin positiboarekin integratzea sustatzen du ekintzailetza-proiektuetan. Bootcamp teknologikoa, mentoriak, Asiarako bidaia hezitzailea eta ikasturte akademikoan produktu bideragarri bat garatzeko aholkularitza biltzen ditu, 2022ko irailean hasita.

TELEKAS ekimenak, 2019an abiaraziak, ikasketa teknologikoetan emakumeen beherakada kezkagarria jorratzen du, bereziki Telekomunikazio Ingeniaritzan, non 22/23ko matrikularen % 30 baino ez diren emakumeak. UPV/EHUko Komunikazio Ingeniaritza Saileko eta Teknologia Elektronikoko Saileko irakasleek gidatutako ekimen honen helburua da emakumeek IKTetan duten interesa sustatzea eta estereotipoak apurtzea. Hiru arlo nagusi ditu: unibertsitate aurreko hezkuntzako irakasleei eta orientatzaileei laguntzea, ABEko ikasketak eta gizarteari egiten dioten ekarpena zabaltzea, sektoreko emakumeen testigantzak biltzen dituzten ikus-entzunezko materialen bidez, eta unibertsitate-dibulgazioan genero-ikuspegia txertatzea, emakumeentzako interesgarriak diren arloetan arreta jarriz, hala nola ongizatean eta osasunean.

Deustuko Unibertsitateko Deusto LearningLab-en ekimena da Trastea.club, eta STEAMen (zientzia, teknologia, ingeniaritza, artea eta matematika) irakaskuntza hobetzea du helburu, jolasa eta esperimentazioa bezalako metodologia berritzaileen bidez. Proiektu honek hezkuntzako profesionalekin batera lan egiten du programazioan, robotikan, ikerketa bidezko ikaskuntzan eta kultura digitalean. STEAMekiko interesa handitzean eta hezkuntza-gaitasunak aberastean oinarritzen da, baliabide irekiak eta doakoak, ikasleentzako tailerrak, irakaskuntza-prestakuntzako topaketak eta pentsamendu konputazionala hezkuntza-planetan integratzeko aholkularitza eskainiz.

2013tik, DON BOSCO LHII LHII LHIFko Elektronika eta Telekomunikazio Saileko ikasleak eskuen eta besoen protesiak sortzen aritu dira 3D inprimagailuekin. Proiektu hau “Enabling the future” online komunitatean hasi zen, eta 3D inprimaketako adituak protesiak behar dituztenekin konektatzen ditu. Zailtasun ekonomikoak dituzten familiei hazkundeari egokitutako protesi pertsonalizatuak lortzeko aukera ematen die. Protesi horien fabrikazio-prozesuak 3D diseinuko, 3D inprimaketako, mekanikako eta elektronikako trebetasunak eskatzen ditu protesi aurreratu sentsorizatuetarako.

El CIFP San Jorge incorporó el vehículo eléctrico en su currículo en el año académico 2018/19 como parte del ciclo Electromecánica de Vehículos Automóviles, en colaboración con los departamentos de Transporte y Mantenimiento de Vehículos, Fabricación Mecánica y Electricidad-Electrónica. Desde entonces, el centro ha seguido desarrollando y perfeccionando sus prototipos de vehículos eléctricos, los cuales se prueban en las competiciones de Greenpower Iberia y Euskelec. Cada año académico, el CIFP San Jorge diseña y construye dos nuevos vehículos, uno para cada competición, enfocándose en que sean ligeros y robustos para participar en diferentes carreras a nivel nacional.

Zientzia Astea Euskal Herriko Unibertsitateak 16 urte baino gehiagoz antolatzen duen zientzia dibulgazioko urteroko ekimena da, azaroan Europako Zientzia Astearekin batera. Bere helburua kultura zientifikoa, ikerketa, berrikuntza eta STEAM karrerak sustatzea da, genero ikuspegiari arreta jarriz. 2019ko edizioak, aurrekoek bezala, hainbat erakunderen eta 600 boluntario baino gehiagoren babesa izan zuen, euren lau egoitzetan 200 jarduera baino gehiago eskaintzen lagundu baitzuten. ZAren helburua da sistema zientifiko-teknologikoa gizartera zabaltzea, ikerketak zabaltzea, komunikazio zientifikoa bultzatzea haren eragina maximizatzeko eta STEM bokazioak sustatzea publiko orokorraren eta DBHko eta Batxilergoko ikasleen artean.

Zientzia Kaiera Euskal Herriko Unibertsitateko Kultura Zientifikoko Katedrak sortutako hedabide digitala da, 2013tik jardunean dagoena. Dibulgazio zientifikoari buruzko artikuluak argitaratzen ditu egunero, eta sare sozialetan zabaltzen da. Batez ere Bigarren Hezkuntzako ikasleei eta irakasleei zuzenduta, blogak hezkuntza-baliabide bat izatea eta ikasleak karrera zientifikoak aukeratzera bideratzea du helburu. Hainbat ataletan antolatzen da, hala nola animalien istorioak, emakumeek zientzian egindako ekarpenak, eta zientzialarien eta egungo gaien azalpen-bideoak. 700 kolaborazio baino gehiagorekin, blogak hainbat diziplinatako irakasle eta ikertzaileen ekarpenak ere baditu. Hainbat erakunde eta aldizkari zientifikorekin kolaboratzen du, eta urtero 75 kolaboratzailek baino gehiagok laguntzen diote proiektuari.

TOLOSALDEA Lanbide Heziketako Institutuak, Tolosaldea Garatzenek eta Tolosako Udalak bultzatutako STEAM ESKOLAk zientzia eta teknologiako hezkuntza sustatzen du 10-14 urte bitarteko gazteentzat. Jarduera praktiko eta proiektuen bidez, ikasleek robotikari, 3D inprimaketari, programazioari eta elektronikari buruz ikasten dute, Scratch eta Arduino bezalako tresnak erabiliz, eta zientzia eta teknologiako adituekin elkarreragiteko aukera dute.

ZTIMULAB (ZTIM MU LAB) emakumezkoen STEM eremuarekiko erakargarritasuna sustatzeko helburuarekin izan da sortua aurtengo kurtso akademikoan. Zehazki, Ikastetxeak, gazteak (Ikasleak) eta enpresak, dinamika konkretuetan inplikatuko dituen ekimena da hau, STEM eremuarekiko gazteengan, eta bereziki emakumezkoengan bokazioak sustatzeko helburuarekin. 

Proiektua bi urtez behingo ekimena da, Ingurumen Osasuneko lehen mailako ikasleek parte hartzen dute, eta ikastaroaren bigarren urtean inplikatzen jarraituko dute. Gainera, 3D animazioko bigarren mailako ikasleak batuko dira. Martxoan hasita, 2021eko otsailean amaituko den proiektu honek 3Dko laborategi birtual interaktibo bat sortzea du helburu, laborategiko oinarrizko teknikak praktikatzeko. Aplikazio hori baliagarria izango da etorkizuneko hainbat espezialitatetako ikasleentzat, hala nola Kimikako eta Ingurumen Osasuneko Goi Mailako Teknikaria, Laborategi Kliniko eta Biomedikoa, Erradioterapia, eta baita arloan interesa duten beste hezkuntza-maila batzuetako ikasleentzat ere.